ดร.เสรี ศุภราทิตย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านภัยพิบัติและสมาชิกคณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (IPCC) ให้สัมภาษณ์ ในรายการ “แชร์เล่าข่าวเด็ด” ทางคลื่นข่าว MCOT NEWS FM100.5 ถึงกรณีเหตุการณ์ครั้งใหญ่เมื่อ 20 ปีก่อน เป็นประสบการณ์เกี่ยวกับเหตุการณ์สึนามิครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์

ดร.เสรี ย้อนความทรงจำถึงวันที่จังหวัดพังงาหลังเกิดเหตุสึนามิในปี 2547 ซึ่งคร่าชีวิตคน 9,000 กว่าคน ภาพร่างผู้เสียชีวิตที่กระจายทั่วพื้นที่ทำให้เขาตระหนักถึงความรุนแรงของภัยธรรมชาติที่ไม่เคยมีมาก่อนในประเทศไทย

“ตอนนั้นเราไม่มีประสบการณ์ ทีมแรกที่เราเรียกมาช่วยคือผู้เชี่ยวชาญจากญี่ปุ่น พวกเขามีความเชี่ยวชาญมากถึงขั้นสามารถระบุจุดที่มีศพได้จากสภาพแวดล้อม” ดร.เสรีกล่าว

หลังจากนั้น ประเทศไทยได้เริ่มพัฒนาระบบเตือนภัยสึนามิ เช่น การติดตั้งทุ่นเตือนภัย 2 จุดในทะเลลึก อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันทุ่นใกล้ชายฝั่งเกิดความเสียหาย ขณะที่ทุ่นที่อยู่ไกลยังคงทำงานได้ แม้ระบบเตือนภัยสึนามิจะมีความสำคัญ แต่บ่อยครั้งมันเสียหายเพราะไม่มีการดูแลหรือถูกลากไปโดยเรือประมง เราจึงต้องเสริมด้วยฐานข้อมูลจำลองเหตุการณ์สึนามิ ซึ่งช่วยให้เราสามารถแจ้งเตือนภัยล่วงหน้าได้ภายใน 5 นาที

ดร.เสรียังเน้นว่า การเตรียมพร้อมและซักซ้อมรับมือในพื้นที่ยังขาดความต่อเนื่อง โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่และนักท่องเที่ยวที่ไม่คุ้นเคยกับสึนามิ จำเป็นต้องได้รับการอบรมเรื่อง “3 ขั้นตอนชีวิตรอด” ได้แก่

1. หากอาคารสั่นไหว
2. ระดับน้ำลดผิดปกติ
3. วิ่งขึ้นที่สูงทันที

นอกจากนี้ แม้สึนามิจะเกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกและไม่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโดยตรง แต่ Climate Change ส่งผลให้ภัยธรรมชาติอื่น ๆ รุนแรงขึ้น เช่น น้ำท่วม คลื่นความร้อน และภัยแล้ง

“ระดับน้ำทะเลที่เพิ่มขึ้นจากอุณหภูมิโลกที่สูงขึ้นอาจทำให้สึนามิรุนแรงกว่าเดิมในอนาคต เรายังต้องเตรียมรับมือกับภัยพิบัติที่หนักหนาสาหัสในระยะใกล้ กลาง และไกล”

ดร.เสรีฝากข้อกังวลถึงหน่วยงานในพื้นที่ว่า ควรจัดซ้อมแผนรับมือภัยพิบัติอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในพื้นที่ท่องเที่ยวซึ่งมีผู้คนจากหลากหลายประเทศที่ไม่มีประสบการณ์เกี่ยวกับสึนามิ

“การซักซ้อมและสร้างความตระหนักรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เราต้องไม่ปล่อยให้บทเรียนครั้งนี้เลือนหายไป”

อย่างไรก็ตาม 20 ปีผ่านมา เป็นความทรงจำของมหาวิบัติสึนามิยังคงเป็นเครื่องเตือนใจให้คนไทยต้องไม่ประมาท และพร้อมรับมือกับสิ่งที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

#FM1005 #แชร์เล่าข่าวเด็ด #20ปีสึนามิ #ขั้นตอนเมื่อเกิดสึนามิ